چگونه از آفتاب سوختگی در امان باشیمافزودن دیدگاه
در ابتدای مقاله این سوال به ذهن می آید که آفتاب سوختگی چیست و چه معنایی میدهد ؟باید بگوییم آفتاب سوختگی نوعی التهاب پوستی است که در اثر مجاورت طولانی در معرض آفتاب یا سایر منابع پرتو ماوراي بنفش حاصل میشود. این سوختگی در اثر پرتو ماوراي بنفش موجود در نور خورشید یا دستگاههای برنزهکننده (سولاریوم) به وجود میآید.
از نشانههای آن میتوان سرخی بیش از حد پوست، دردناک شدن و گاهی ایجاد تاول را نام برد. آفتاب سوختگی هنگامی رخ میدهد که مقدار تابش اشعه خورشید یا سایر منابع نوری حاوی پرتو ماوراي بنفش بیش از توانایی رنگدانه محافظت کننده پوست بدن یعنی ملانین باشد. آفتاب سوختگی خارجیترین لایه پوست را درگیر كرده و اغلب سوختگی اغلب درجه 1 ایجاد ميكند. ممکن است تاول ایجاد شود، ولی سوختگی درجه 3 ایجاد نمیشود. تماس 15 تا 30 دقیقه روی یک پوست حساس ميتواند ایجاد آفتابسوختگی کند. تماس مزمن و طولانی مدت با نور آفتاب وسایر منابع نور ماوراي بنفش موجب ایجاد پیری پوست میشود که علايم آن شامل شلی پوست چینوچروک و ضایعات پیگمانته و کراتوزهاي آفتابي و بالاخره سرطانهاي پوستی میشود. قرار گرفتن در معرض اشعهی ماوراء بنفش میتواند پوست را سریع پیر کند و موجب سرطان پوست گردد،
تماس بیش از حد در مدت کوتاه نیز باعث ایجاد آفتاب سوختگی میشود. اگرچه افراد با پوست روشن و چشم آبی بیشتر مستعد آفتاب سوختگی هستند ولی در افراد با پوست تیره هم با طولانی قرار گرفتن در معرض این اشعه آفتاب سوختگی رخ میدهد. آفتاب سوختگي معمولاً افرادي كه به ساحل ميروند، ماهيگيران، باغبانان يا هر كسي كه در محيط بيرون كار ميكند و افرادي كه از دستگاههاي برنزه كننده استفاده ميكنند، درگير ميكند.
علائم و نشانه های آفتاب سوختگی
در آفتاب سوختگی خفیف قرمزی، تحریک پذیری و خارش پوست وجود دارد. با ادامه تماس ممکن است تورم، درد و تاول پیدا شود. درد ناشی از آفتاب سوختگی 2 تا 4 ساعت بعد از تماس شروع ميشود و شدت ان 12 تا 24 ساعت بعد است. اگر تماس در همین مرحله قطع شود، پس از چند روز در ناحیه آفتاب سوخته دچار پوستهریزی شده و التیام میيابد. در صورت ادامه تماس با نور آفتاب علايم شدیدتری پیدا میشود. مثل تاولهاي بزرگ بعلاوه برتاولهاي بزرگ و زیاد، علايم سیستمیک مثل تب و لرز، تهوع و استفراغ، خواب آلودگی و از دست دادن آب بدن و اختلال آب و الکترولیت بروز ميكند. گاهی عفونت ثانویه اضافه میشود و در موارد پیشرفتهتر شوک و مرگ اتفاق می افتد. آفتاب سوختگی شدید به همان اندازه سوختگی حرارتی وخیم است و ممکن است همان اثرات عمومی را داشته باشد. بنابراین نباید آن را بیاهمیت انگاشت.
هر سال بسیاری از افراد در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید فوت ميكنند و میلیونها نفر دچار آفتاب سوختگی میشوند. آفتاب سوختگی برخلاف سوختگی حرارتی فوراً تظاهر نميكند. بنابراین هنگامی که دردناکی و قرمزی پوست شروع میشود، آسیب پوستی از قبل رخ داده است. درد در ۶ تا ۴۸ ساعت ابتدایی پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید بیشترین شدت را دارد. گفته میشود که آفتابسوختگی سیستم ایمنی بدن را تغییر میدهد. در اثر تماسهاي مکرر با نورحورشید آسیبهاي وارد شده به سیستم ایمنی افزایش مییابد که این مسأله در ایجاد سرطانهاي پوستی نقش عمدهای دارد. آفتاب سوختگي با ايجاد حالت پيش التهابي (Pre inflammatory effect) ميتواند باعث بـروز فـوتـوتـوكـسيك، واكنشهاي آلرژيك، فوتودرماتوز، تشديد مشكلات التهابي پوست از جمله درماتيت آتوپيك، پسوريازيس، پتيريازيس و اشعه UV ميتواند بـــاعــث بــــروز اثــــرات Immunosuppressive شود.
گاهی بر اثر آفتاب زیاد روی پوست، لک هایی کوچک قرمز یا قهوه ای یا حتی رنگ پوست به وجود می آید(پوست در این ناحیه شاخ دار و زبر است) و بیشتر در سر و گردن و دست ها و... مشاهده می شود و در واقع یک عارضه پیش سرطانی است. این نوع لک ها که کراتوزیز نامیده می شوند معمولا بعد از ۴۰ سالگی به وجود می آیند البته گاهی در افراد جوان تر نیز مشاهده می شوند. افرادی با پوست روشن ، موهایی روشن یا قرمزگون و چشمان آبی و سبز بیشتر از همه در معرض خطر هستند، توصیه می شودبا دیدن این عارضه حتما سریعا به پزشک مراجعه کنید.
راه های درمان و جلوگیری از آفتاب سوختگی
برای پیشگیری از آفتاب سوختگی توصیه میکنیم به متن زیر توجه کنید :
1- از قرار گرفتن غیر ضروری در برابر آفتاب خود داری کنید. 4- حداکثر تابش اشعه ماوراي بنفش بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است. در این ساعات در محیطهاي بسته بسر برید و اگر در محیط بیرون هستید، در سایه باشید، زیرا سایه ميتواند تا 50درصد باعث کاهش اثرات اشعه ماوراي بنفش شود. 3- در روزهاي ابری هنوز اشعه ماوراي بنفش وجود دارد و ممکن است آفتاب سوختگی رخ دهد. در فصل زمستان در روزهاي برفی برف ميتواند تا 80درصد اشعه ماوراي بنفش را منعکس کند و موجب آفتاب سوختگی شود. با بالا رفتن در ارتفاعات شدت اشعه ماوراي بنفش افزایش میيابد. با افزایش ار تفاع، هر 300 متر 4 تا 5 درصد شدت آن اضافه ميشود؛ بنابراین کسانی که به کوهنوردی میروند توصیه میشود با توجه به این نکته از کرمهاي ضد آفتاب استفاده کنند. از گرفتن حمام آفتاب و برنزه کردن پوست باید پرهیز کرد. از رفتن به سالنهاي مخصوص برنزه کردن و استفاده از اشعههاي مصنوعی بپرهيزيد. در صورتیکه تمایل به برنزه شدن دارید، میتوانید از کرمهاي مخصوص برنزه کردن استفاده کنید تا ضمن محافظت ازاشعه آفتاب رنگ دلخواهتان را نیز بهدست آورید.
پوست باید تمیز و خشک باشد. یکربع تا نیم ساعت قبل از بیرون رفتن از ضد آفتاب استفاده شود. مقدار ضد آفتاب باید کافی باشد (2 میلیگرم به ازاي هر سانتی متر مربع و یا یک بند انگشت برای کل صورت). نیاز است. هر چهار ساعت بسته به نوع ضد آفتاب بایستی تکرار شود. ضد آفتاب باید روی کل نواحی در معرض نور مالیده شود (صورت، پشت گردن، گوشها و پشت دستها). در زمانهای شنا در استخرهاي رو باز از ضد آفتابهاي واتر پروف یا مقاوم به آب استفاده شود مدت دوام این ضد آفتابها 80 دقیقه است و باید پس از اين مدت تجديد شوند.
مطالب مرتبط
نظرات کاربران